منتشر شده توسط دفتر تنظیم و نشر آثار

نمازگزار پس از تحصيل طهارت، و پاك و پاكيزه نمودن بدن و لباس و از اين مهمتر، پاك و پاكيزه كردن دل و جان و فكر، با مراعات آداب و شرايطي ديگر و پس از انجام مقدماتي كه خود درخور توجه و قابل ملاحظه است، با اقبال تام بسوي خدا و دلي آرام و قلبي حاضر و اعضا و جوارحي خاضع با خلوص نيت بدون هيچگونه تصنٌع و تظاهر، با احساس خوف و خشيت در درون خود از عظمت و جلال خداي بزرگ كه در برابرش ايستاده با توجه و شعور به اينكه ذات مقدس او به وي و به قصد و نيت وي و خلاصه بظاهر و باطن وي آگاه است و لحظه اي از وي غافل نيست، با اين اوضاع و احوال مي گويد: اللٌه اكبر ...

این سلسله از معارف اسلام و قرآن، معارفی فوق العاده بلند و بسیار آموزنده است. به انسان رشد می دهد و فکر انسان را به پرواز در می آورد. نوع ما انسانها خود را محدود به چهار دیواری جهان و کره خاکی می دانیم و چنان به آن دل بسته ایم که علیرغم تمام زحماتمان، پای از گل و لای زمین فراتر ننهاده ایم. باید با ایمان به حقایق عالی، مجدّانه و قاطعانه خود را از این چارچوب زمین و سیاره خاکی بکنیم و در جهانی وسیعتر و بزرگتر غوطه ور شویم ... فلسفه بیان این حقایق، برای تربیت و رشد روح ما، گسترش پهنه همت و پرواز از محدوده زمین است. حال اگر نمی توانی با جسمت به پرواز درآیی، با جانت پرواز کن. جسمت را بگذار و با روحت در صحنه عظیم آسمانها پرواز کن و تا بیت المعمور و بلکه بالاتر پیش برو و در صفوف فرشتگان درآی و بلکه بالاتر از آنها برو ...

همیشه روی این زمین و زیر این گنبد زدگی نمی کنیم، و همیشه خورشید ما، این خورشید و ماه ما، این ماه نیست. روزی اینها عوض می شود، چنان زلزله ای زمین را می گیرد و تکان می دهد که آنچه درون زمین است بیرون ی ریزد ...

مردی خدمت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله آمد و از آن حضرت موعظه ای خواست. حضرت فرمود: "فمن یعمل مثقال ذره خیراً یره و من یعمل مثقال ذره شراًیره". آن مرد عرض کرد: بس است یا رسول الله، همین دو جمله برای من کافی است ...

رسول اکرم صلّي‌الله‌عليه‌وآله‌وسلّم فرمودند: النّاسُ غاديان، فمُبتاع نفسِه فمُعتِقُها و بائعُ نفسِه فموبقُها. مردم دو نوع‌اند، يک گروه، خريدار نفس خويشند و نفس خود را آزاد کردند ... گروه ديگر، نفس خود را مي‌فروشند و خود را به هلاکت انداخته‌اند ... خريدن نفس و در نتيجه آزاد شدن، يعني نفس را از هوا و هوس و شهوت و دنيا و پيرايه‌هاي دنيا و جمال دنيا خريدن و به اين چيزها نفروختن. مي‌گوييم فلاني خودش را به پول فروخته است، فلان دانشمند خود و دانشش را به دنيا فروخته، به هوا و هوس فروخته، به جاه و مقام فروخته ... در مقابل يک نفر هم خود را خريده، دنيا را به او بدهيم تا او را بخريم، مي‌گويد نه، من خود را نمي‌فروشم ... آدمي که خودش را از مال دنيا، از پُست و مقام و شهرت، از منيّت و نام، و از پيرايه و تجملات دنيا خريده، او انساني است کاملاً آزاده، او نفس خود را آزاد کرده است.

از مقدمه مترجم:
مفسّر در تفسیر این سوره به شیوه‌ی تفسیر ترتیبی، آیات را از اول تا آخر سوره تفسیر می‌کند. با عنایت و تتبّع و دقّت نظر در این تفسیر می‌توان به خوبی دریافت که ایشان با بهره‌گیری از آیات قرآن و روایات پیامبر "ص" و اهل بیت "ع" یا سخن صحابه و تابعین، روش و شیوه‌ی تفسیری‌شان «عقلی و اجتهادی» است، که در یک جمع‌بندی کلّی، اجتهاد در تفسیر مشارالیه به زیبایی نمایانگر است ...

سخن خدای متعال «واضرب لهم مثلاً رجلین...» در ظاهر به نظر می‌رسد که مثالی برای حال کافر ثروتمند و مؤمن فقیر است و تشبیه آنها به دو مردی است که صفاتشان در آیه آمده است. اما مقصود آیه آن نیست که آن دو نفر در عالم واقع، وجود داشته¬اند و یکی از آنها مالک دو باغ انگور و کافر بود و دیگری مالک چیزی نبود و مؤمن بود. بلکه مراد قرآن، مثال زدن است و در ذکر مثال، لازم نیست واقعیّت باشد بلکه بیشتر موارد مثال زدنها، مانند مثال این آیه، فرضی است .....

امام علي علیه السلام فرمود: اگر پيامبران الهي داراي چنان قدرتي بودند كه مخالفت با آنان امكان نداشت و توانايي و عزتی ‌د‌اشتند كه هرگز مغلوب نمي‌شدند و سلطنت و حكومتي ‌داشتند كه همه چشم ها به سوي آنان بود ...... اعتبار و ارزششان در ميان مردم اندك بود و متكبران در برابرشان سرفرود مي‌آوردند و از روي ترس يا علاقه‌ به ماديات، تظاهر به ايمان مي‌كردند، درآن صورت نيت هاي خالص يافت نمي‌شد و اهداف غير الهي در ايمانشان راه مي‌يافت و با انگيزه هاي گوناگون به سوي نيكي ها مي‌شتافتند. اما خداي سبحان اراده فرمود كه پيروي از پيامبران و تصديق كتب آسماني، فروتني در عبادت، تسليم در برابر فرمان خدا و اطاعت محض و فرمانبرداري با نيت خالص، تنها براي خدا صورت پذيرد و اهداف غير خدايي در آن راه نيابد .....